Πύλος ημαθόεις

Τέλος, εκτός από τη μακρόστενη Σκευοθήκη (60), στα νότια του Κεντρικού Κτηρίου, μέσα στην οποία φυλάσσονταν πάνω από 850 αγγεία, υπάρχει, σε εκ διαμέτρου αντίθετο σημείο, η μεγάλη Αποθήκη Οίνου, με Προθάλαμο (104) και κύριο Δωμάτιο (105). Το τελευταίο περιείχε 35 πιθάρια για κρασί, διευθετημένα σε σειρές. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ορισμένα από τα 60 πήλινα σφραγίσματα που βρέθηκαν στην Αποθήκη υπήρχε ιδιαίτερο εγχάρακτο σημείο της Γραμμικής Β Γραφής, δηλωτικό του κρασιού.
Από τη μελέτη των κειμένων των 1100 και πλέον πινακίδων της Γραμμικής Β που βρέθηκαν στο κεντρικό Αρχείο (7-8), αλλά και σε άλλους χώρους (23, 38, 72, 99) του μεγάλου συγκροτήματος του Εγκλιανού προέκυψαν άφθονα στοιχεία για την έντονη βιοτεχνική και εμπορική δραστηριότητα που είχε αναπτυχθεί με κέντρο το Ανάκτορο, για τη συστηματική οργάνωση των διαφόρων λειτουργιών του και τη διοίκηση που ασκούσε. Αντλήθηκαν, επίσης, πολύτιμες πληροφορίες για τη διάρθρωση της Μυκηναϊκής κοινωνίας της Πύλου στην κορυφή της οποίας βρίσκεται ο άναξ, για τη διαίρεση και εκμετάλλευση της γης και για τον τρόπο είσπραξης των φόρων από το Ανάκτορο. Ορισμένες πινακίδες καταγράφουν προσφορές σε λατρευόμενες θεότητες και θρησκευτικές τελετουργίες, ενώ άλλες κάνουν αναφορές σε προετοιμασίες για την αποτελεσματική φύλαξη των ακυών. Εξαιρετική σημασία αποκτά μια ομάδα πινακίδων που αναφέρονται λεπτομερειακά στη διαδικασία παραγωγής, αποθήκευσης και διάθεσης του αρωματικού ελαίου, που ήταν ένα από τα βασικά εξαγώγιμα προϊόντα του Ανακτόρου. Ως τόπος παρασκευής του έχει προταθεί η νεώτερη Αυλή (47), γνωστή και ως Αυλή της Βασίλισσας, ενώ κύριοι χώροι φύλαξης του φαίνεται ότι ήταν η Αποθήκη (32) και το δωμάτιο επάνω από τον Προθάλαμο (38). Αξίζει ακόμη να τονισθεί ότι η λέξη Πύλος εμφανίζεται σε αρκετές από τις πινακίδες.
Το Ανάκτορο του Εγκλιανού καταστράφηκε από μεγάλη πυρκαϊά στα τέλη της Υστεροελλαδικής III Β περιόδου, στα τέλη, δηλαδή, του 13ου αιώνα π,Χ. ή στις αρχές του 12ου αιώνα π.Χ. Οπως συνέβη και με το Μυκηναϊκό ανάκτορο του Βοιωτικού Ορχομενού και αντίθετα με ό,τι συνέβη στο Μυκηναϊκό ανάκτορο των Θηβών (το Νεώτερο Καδμείο), οι υψηλοί ένοικοι φαίνεται ότι είχαν προλάβει να αφαιρέσουν από τα διαμερίσματα του Ανακτόρου τα περισσότερα πολύτιμα αντικείμενα και έπιπλα πριν από την καταστροφή. Ωστόσο, για ορισμένα από αυτά έχουμε ακριβείς περιγραφές στα κείμενα των πινακίδων από το αρχείο του Ανακτόρου. Εφθασαν, ακόμη, μέχρις εμάς και κομμάτια ενός ασημένιου κυπέλλου με ένθετη διακόσμηση, από το Πρόπυλο (1-2) και την Ανωφέρεια 59 (Εικ. 4).

Εικ. 4. Επάνω Εγκλιανός, Ανάκτορο Νέστορος. Ανδρικές κεφαλές από χρυσό και μαύρο νίελλο, από το Πρόπυλο. Μαζί με άλλες θα αποτελούσαν την ένθετη διακόσμηση αργυρού κυπέλλου, παρόμοιου με ένα που βρέθηκε σε τάφο των Μυκηνών (Εθν. Αρχ. Μουσείο).

Κατά την άποψη του Blegen η πυρπόληση του Ανακτόρου γάρω στο 1200 π.Χ. οφείλεται στους Δωριείς. Κατά τον Γεώργιο Μυλωνά η καταστροφή μπορεί να ήταν αποτέλεσμα πειρατικής επιδρομής. Πάντως, υπάρχουν ισχυρές μαρτυρίες, από τελευταίες κυρίως έρευνες, ότι μετά την καταστροφή σημειώνεται περιορισμένη επανακατοίκηση του λόφου μέχρι και την Γεωμετρική εποχή, ιδιαίτερα στον χώρο μεταξύ της Αποθήκης Οίνου, του Βορειοανατολικού Κτηρίου και του Κεντρικού Κτηρίου.