Πύλος ημαθόεις
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η έκφραση Πύλος ημαθόεις* (αμμώδης Πύλος) χρησιμοποιείται από τον ποιητή της Ιλιάδος και της Οδύσσειας Όμηρος για να δηλωθεί, με τρόπο στερεότυπο και εντελώς χαρακτηριστικό, ολόκληρη η επικράτεια όπου βασίλευε, πριν και μετά τα Τρωικά, ο Νέστωρ, ο σοφός και μελίρρυτος, όπως περιγράφεται από τον Ομηρο, αγορητής των Πυλίων.
Η εργασία αυτή είναι μια συνολική ιστορική και αρχαιολογική επισκόπηση,
από την 4η χιλιετία π.Χ. έως σήμερα, του τμήματος εκείνου της
Μεσσηνιακής Χώρας, συγκεκριμένα της περιοχής
Χώρας-Εγκλιανου-Τραγάνας-Κορυφασίου, που αποτελούσε στα ύστερα
Μυκηναϊκά χρόνια την καρδιά του βασιλείου του Νέστορος. Περιελάμβανε
την έδρα του άνακτος της Πύλου, τον σημερινό δηλαδή Εγκλιανό και την
άμεσα γειτονική περιοχή της.
Εδώ προβάλλονται όλα τα
ορατά, σήμερα, αρχαία και νεώτερα μνημεία της περιοχής, ιδιαίτερα αυτά
της Μυκηναϊκής Αρχαιότητας, καθώς και το Αρχαιολογικό Μουσείο της
Χώρας. Η πρόσβαση σ'αυτά είναι εύκολη για τον επισκέπτη, καθώς όλα
βρίσκονται επάνω στη διαδρομή από την Κυπαρισσία και τους Γαργαλίάνους
προς την Πύλο. Ειδικότερα, στο Κεφάλαιο Ι εξετάζονται οι αρχαιότητες και
τα μνημεία της περιοχής, με πρώτο το Ανάκτορο του Νέστορος, καθώς και
ορισμένες άλλες θέσεις ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος. Το Κεφάλαιο II είναι
ένας συνοπτικός οδηγός για το Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας. Στις
αίθουσες του Μουσείου εκτίθενται ευρήματα από το Ανάκτορο και τους
τάφους του Εγκλιανού και από άλλες σημαντικές θέσεις της ευρύτερης
περιοχής.
Χάρτης της Δυτικής Μεσσηνίας
Στο Κεφάλαιο III συνοψίζονται οι σημαντικότερες μαρτυρίες για την ανθρώπινη δραστηριότητα στην περιοχή της πρωτεύουσας του Νέστορος κατά τους προϊστορικούς και ιστορικούς χρόνους. Παρακολουθούνται οι εξελίξεις που σημειώνονται στο χώρο αυτό κατά τη διάρκεια πολλών αιώνων ζωής και πολιτισμού, από τη Νεολιθική έως τη Βυζαντινή Εποχή. Το Κεφάλαιο IVκαλύπτει την νεώτερη ιστορία της κωμοπόλεως Χώρας. Περιλαμβάνει χρονολόγιο με τα σπουδαιότερα γεγονότα στη διάρκεια της εξέλιξης του νεώτερου συνοικισμού.
* Ας σημειωθεί ότι το τοπωνύμιο Πύλος στον Ομηρο και στον Στράβωνα είναι άλλοτε γένους αρσενικού και άλλοτε θηλυκού, ενώ στο Θουκυδίδη είναι πάντοτε γένους θηλυκού. Πάντως, το σταθερό επίθετο της περιοχής ημαθόεις στον Ομηροφλ. Ιλιάδα Ι 153 και Οδύσσεια β 326, 359, δ 633, ω 125) είναι δυνατόν να είναι και θηλυκού γένους.