Αρχαιότητες Χώρας

I  ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ, ΜΝΗΜΕΙΑ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ ΙΔΙΑΙΤΕΡΟΥ
ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ ΧΩΡΑΣ-ΕΓΚΛΙΑΝΟΥ-ΤΡΑΓΑΝΑΣ-ΚΟΡΥΦΑΣΙΟΥ

1.    Επάνω Εγκλιανός - Ανάκτορο Νέστορος
Το Ανάκτορο του Νέστορος βρίσκεται στο λόφο του Επάνω Εγκλιανού, στη δυτική πλευρά του δημοσίου δρόμου, περίπου 4 χλμ. νοτίως της Χώρας και 17 χλμ. βορείως της Πύλου. Ο λόφος υψώνεται απότομα, ανάμεσα σε χαράδρες, έχοντας εξαίρετη θέα προς τον Ορμο του Ναβαρίνου. Το ερειπωμένο Μυκηναϊκό Ανάκτορο βρίσκεται στην ισοπεδωμένη κορυφή του λόφου (170 μ. χ 90 μ.) και σήμερα προστατεύεται, κατά το μεγαλύτερο τμήμα του, από μεταλλικό στέγαστρο (Εικ. 1).
Αντίθετα με τις ακροπόλεις των Μυκηνών, της Τίρυνθος, της Μιδέας και των Αθηνών, ο ανακτορικός λόφος του Εγκλιανού δεν είχε ισχυρές Κυκλώπειες οχυρώσεις. Το Ανάκτορο είναι ένα συγκρότημα από διάφορα κτήρια, με ένα σύνολο 105 ισογείων διαμερισμάτων ή άλλων χώρων (Εικ.3). Καταλαμβάνει έκταση λίγο μεγαλύτερη από το νοτιοδυτικό μισό του πλατώματος της κορυφής του λόφου του Εγκλιανού. Η ακμή του καλύπτει την περίοδο από το 1300 π.Χ. έως το 1200 π.Χ. περίπου.
Η ανασκαφή του Εγκλιανού αποτέλεσε το επιστέγασμα μιας πλούσιας ανασκαφικής δραστηριότητας που είχε αναπτύξει ο Carl Blegen (μέχρι το 1939) και στις δύο πλευρές του Αιγαίου, σε προϊστορικά κέντρα της Αργολιδο-Κορινθίας αρχικά και αργότερα στην Τροία (1932-1938). Η ανακάλυψη του Ανακτόρου του Νέστορος το 1939, που υπήρξε καρπός της γόνιμης συνεργασίας του με τον Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη, οδήγησε στη σταδιακή αποκάλυψη της καλλίτερα διατηρημένης βασιλικής κατοικίας που γνωρίζουμε έως τώρα από τη Μυκηναϊκή Ελλάδα και άνοιξε το δρόμο για τη συστηματική εξερεύνηση ολόκληρης της επικράτειας του Νέστορος. Ο απροσδόκητα μεγάλος αριθμός πήλινων πινακίδων με κείμενα της Γραμμικής Β (Μυκηναϊκής) Γραφής που απέδωσε η αρχική ανασκαφή στον Εγκλιανό συνέβαλε αποφασιστικά στην επιτυχή εξέλιξη της προσπάθειας αποκρυπτογράφησης της γραφής από τον Michael Ventris.

Εικ. 1, Τοπογραφικό διάγραμμα του ανακτορικού λόφου του Εγκλιανού και της γύρω περιοχής (κατά Blegen κ.ά. 1973, σχέδιο των], FantKai.J.W. Shaw). Σημειώνονται, εκτός των άλλων, οι Θέσεις του Ανακτόρου του Νέστορος, του αναστηλωμένου Θολωτού Τάφου TV, του Θολωτού Τάφου Βαγενά ("Grave Circle"), των λαξευτών Θαλαμοειδών Τάφων (Ε 1-10, Κ1), καθώς και η κατεύθυνση προς τον Θολωτό Τάφο III (Κάτω Εγκλιανού).