Ο Κάμπος κεφαλοχώρι της Μάνης

Ο Κάμπος είναι κεφαλοχώρι της Μάνης, βρίσκεται 21 χλμ. από τη Καλαμάτα σε υψόμετρο 350 μ. και μαζί με τους συνοικισμούς Οροβά, Πλάτωμα και Τούμπα, αποτελούσε κοινότητα με συνολικό πληθυσμό 1.141 κατοίκους.

Κατά την απογραφή της Πελοποννήσου του Grimani το 1700, ο Κάμπος είχε 63 οικ./274 κατ., ο Άνω Κάμπος 63 οικ./281 κατ., Κάμπος και Arba 89οικ./385 κατ. Κάτω Κάμπος και Arba 27 οικ./115 κατ.

Ο Μαχάονας, γιος του Ασκληπιού, μαζί με τον αδελφό του Ποδαλείριο συμμετείχαν στην εκστρατεία της Τροίας ως γιατροί. Στο δεκαετή πόλεμο που ακολούθησε σκοτώθηκαν οι κουνιάδοι του και ο αδελφός του, ενώ ο ίδιος σκοτώθηκε από τον Ευρύπυλο.

Ο Νέστορας μετέφερε τα οστά του Μαχάονα και τα ενταφίασε στη θέση "Ρόγιο"’ ή "Ρόδο"’, όπου υπήρχε το Ιερό ¨Αδον¨. Στη θέση αυτή στήθηκε χάλκινο άγαλμα του Μαχάονα με στεφάνι, ενώ έχει εντοπισθεί ο Μυκηναϊκός θολωτός τάφος του Μαχάονα του 1250 π.Χ. και ερείπια αρχαίου ναού.

Για τη Γερήνια που διαδέχθηκε την Ενόπη και μετείχε στο «Κοινό των Ελευθερολακώνων», οι συγγραφείς δεν εννοούσαν την πόλη μόνο, αλλά την ευρύτερη περιοχή. Οι αρχαιολόγοι την τοποθετούν στο όρος Καλάθι όπου και το ιερό της Κλαίας. Αναφέρονται ακόμη από τον Παυσανία τα ιερά του Διονύσου και της Αρτέμιδος βορειανατολικά του Κάμπου κοντά στην Ακρόπολη.

Δυτικά του Κάμπου υπάρχει το ερειπωμένο πυργόσπιτο του Μπέη της Μάνης καπετάν Κουμουντούρου ή Κουμουνδούρου, τον οποίο πολιόρκησαν και εξόντωσαν οι Τούρκοι. Εκεί βλέπουμε και τη προτομή του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου, απογόνου του Μπέη, που υπήρξε πολλές φορές Πρωθυπουργός.

Ο Πύργος-κατοικία της Γαρμπελιάς, όπου γεννήθηκε ο αείμνηστος Πρωθυπουργός, είναι ένα οικοδόμημα ιδιαίτερης ιστορικής αξίας και βρίσκεται στον ενιαίο αρχαιολογικό χώρο που περιλαμβάνει το κάστρο της Ζαρνάτας και το βασιλικό θολωτό τάφο του Μαχάονα.

Στη περιοχή διακρίνουμε ακόμη την εκκλησία της Ζωοδόχου Πηγής με ξυλόγλυπτο τέμπλο και σημαντικές τοιχογραφίες, το δίδυμο σταυρεπίστεγο ναό του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου (13^ος αι.) και τη Βυζαντινή εκκλησία των Αγίων Θεοδώρων με τις σπουδαίες αγιογραφίες.

Σήμερα αποτελεί την έδρα του Δήμου Αβίας. Στο χώρο αυτό οι αρχαιολόγοι τοποθετούν την Ομηρική Ενόπη (κατά τα χρόνια του Παυσανία Γερήνια) που ο Όμηρος αναφέρει ως "Πτολίεθρον" που προσέφερε ο Αγαμέμνονας στον Αχιλλέα.

Εκεί κατέφυγε, μετά τη κατάληψη της Πύλου από τον Ηρακλή, ο περίφημος βασιλιάς της Πύλου, Νέστορας, που ονομάστηκε γι’ αυτό Γερήνιος.

Στο Τρωικό πόλεμο, οι Φαραίς (Καλαμάτα) με βασιλιά το Διοκλή, συμμετείχαν στο στρατό του Μενελάου, βασιλιά της Σπάρτης. Ο Διοκλής έστειλε στρατιώτες, τους δυο γιους του Μενέλαο και Ορτίλοχο (Ορσίλοχο) και το γαμπρό του Μαχάονα, ο οποίος είχε σύζυγο τη κόρη του, Αντίκλεια.