Περι Χρήματος

Και όσοι θέλουν, ας συνεχίσουν και με το δεύτερο μέρος του άρθρου, όπου βλέπουμε το Χρήμα ιστορικά, στο παρόν και ως ένα μέσο συναλλαγής που έγινε αυτοσκοπός του σύγχρονου ανθρώπου, βλέποντας συγχρόνως και κάποιες εναλλακτικές:

Το χρήμα, μετά τις θρησκείες, είναι μια από τις άχρηστες εφευρέσεις του ανθρώπου. Και πως να μην είναι ή μάλλον να μη καταλήξει ετσι, όταν το μέσον γίνεται σκοπός.
Ο William Gus, είχε γράψει ένα δοκίμιο με τίτλο: Εxile, το περιέγραφε πιο… διεθνιστικά, μα ακριβολογικά, υπό την έννοια του έλεγχου αυτού:

Χρήμα: Το δημιουργούν οι Ιάπωνες, ασχολούνται με το λαθρεμπόριό του στο Χονγκ Κονγκ, το ξεπλένουν στη Σιγκαπούρη, το αισθητικοποιούν οι Ιταλοί, το χάνουν οι Αμερικανοί, το αρωματίζουν οι Γάλλοι, το μαρκάρουν οι Γερμανοί, το ποθούν οι Ρώσοι, το ανταλλάσσουν οι Κινέζοι και στη θέα του μορφάζουν οι Άγγλοι.

Συνεχίζοντας αναφέρει:

Το χρήμα είναι τώρα η πατρίδα μας. Πάμε εκεί που πάει – ακολουθούμε την κίνηση των μετρητών.

Αρκετοί ισχυρίζονται πως χάρη στο χρήμα η ανθρωπότητα, κατάφερε να σχηματίσει οργανωμένες κοινωνίες, κάτι που σαφώς είναι λάθος και μη ιστορικά αποδεκτό.

Ιστορία του Χρήματος:

Όταν οι άνθρωποι ανακάλυψαν τη φωτιά, τη γεωργία και την κτηνοτροφία, δεν χρειαζόταν πλέον να μετακινούνται για να αναζητήσουν τροφή. Έτσι, έφτιαξαν τους πρώτους οικισμούς. Προκειμένου να ικανοποιούν τις ανάγκες τους, συνεργάζονταν μεταξύ τους και έκαναν ανταλλαγές προϊόντων. Για παράδειγμα, ένας κυνηγός μπορούσε να προμηθεύει το χωριό με κρέας, ενώ ένας γεωργός να καλύπτει τις ανάγκες του οικισμού για λάδι ή φρούτα.
Σιγά σιγά όμως, οι άνθρωποι συνειδητοποίησαν ότι αυτές οι ανταλλαγές δεν ήταν πάντοτε δίκαιες. Γιατί, για παράδειγμα, ένα κιλό λάδι δεν είχε την ίδια αξία με ένα κιλό μήλα! Επίσης, κάποια αγαθά ήταν εποχικά. Ας πούμε ότι κάποιος καλλιεργούσε ντομάτες, που βγαίνουν το καλοκαίρι. Τι θα έκανε το χειμώνα που δεν θα είχε παραγωγή για να ανταλλάξει;

Τα προβλήματα που προέκυψαν τα έλυσαν με τη χρήση αντικειμένων που είχαν αντιπροσωπευτική αξία, όπως ήταν τα κοχύλια! Συναποφάσισαν, δηλαδή, ότι για να πάρει κάποιος 1 κιλό μήλα, έπρεπε να δώσει 10 κοχύλια ή ότι κρέας αξίας 1 κιλού αντιστοιχούσε σε 20 κοχύλια. Έτσι, ένας γεωργός είχε στη διάθεσή του αρκετά κοχύλια, ώστε να τα ανταλλάξει με προϊόντα κατά την περίοδο του χειμώνα, που δεν θα είχε παραγωγή.
Όταν άρχισαν οι άνθρωποι να επεξεργάζονται το μέταλλο, η έννοια του χρήματος άρχισε να εξελίσσεται ακόμα περισσότερο. Οι άνθρωποι άρχισαν να επεξεργάζονται το μέταλλο σε διαφορετικές εποχές ανάλογα με την περιοχή.
Στον ελλαδικό χώρο άρχισαν να το χρησιμοποιούν μετά τον 11ο π.χ. Ακριβώς επειδή το μέταλλο ήταν κάτι πολύτιμο για όλους, αποφάσισαν να το χρησιμοποιήσουν ως χρήμα, ως μέσο δηλαδή για τις συναλλαγές τους και να αντικαταστήσουν με αυτό τα κοχύλια (τα οποία εδώ που τα λέμε δεν ήταν και τόσο βολικά, καθώς εύκολα έσπαγαν ή χάνονταν).

Αυτή ήταν η αρχή για τη δημιουργία των πρώτων νομισμάτων. Χάρη στα χρήματα, οι άνθρωποι μπορούσαν να εξειδικεύονται στα διάφορα επαγγέλματα ανάλογα με τα ταλέντα τους, να κάνουν δίκαιες συναλλαγές και να καλύπτουν τις ανάγκες τους.

Το Χρήμα εξελικτικά:

Αναμφίβολα, στις τότε κοινωνίες η ανταλλακτική αυτή μορφή και το υποτυπώδες χρήμα, συνέβαλλαν σε μια πιο εύκολη ανάπτυξη και σε πιο παραγωγικές κοινωνίες.
Με το χρήμα που άμεσα συνδέθηκε με την εργασία ασχολήθηκαν πολλοί πολιτισμοί και φιλόσοφοι η λόγιοι στις διάφορες εποχές. Το δίλημμα περί χρήματος και ευτυχίας, είναι πολύ παλιό.
Ο Ξενοφών γράφει στο έργο του Κύρου Ανάβασις πως:

Εκείνον που μπορεί να αποκτά χρήματα με το δίκαιο και να τα χρησιμοποιεί με το καλό, αυτόν εγώ τον θεωρώ ευτυχισμένο.

Άρα κατά τον Ξενοφώντα το ζήτημα των χρημάτων και της ευτυχίας είναι ζήτημα ηθικής τάξεως. Πράγμα που σημαίνει πως το ερώτημα τίθεται τελείως διαφορετικά.

Νομίζω, πως κανείς οικονομολόγος, ιστορικός ή κοινωνιολόγος δεν μπορεί να εξηγήσει πως δύο μεγάλες προσωπικότητες, ο Μπαλζάκ (λογοτέχνης) και ο Μαρξ (οικονομολόγος και φιλόσοφος), προέβησαν σε ορισμένες από τις πλέον διεισδυτικές παρατηρήσεις για το χρήμα, αλλά έχασαν μεγάλα ποσά στα χρηματιστήρια του Παρισιού και του Λονδίνου αντίστοιχα.

Στους “Χωριάτες“, ο Μπαλζάκ, γράφει:

Οι βιομήχανοι στο Παρίσι είναι οι χωριάτες των μεγάλων τραπεζών

και σίγουρα, παραμένει επίκαιρο και μια πραγματικότητα, στην αρχή του 21ου αιώνα.
Δεν υπάρχει σοβαρός χρηματιστής στη Γουόλ Στριτ που να μην έχει διαβάσει το «Κεφάλαιο» του Μαρξ, το magnum opus του, με το οποίο φιλοδοξούσε να συντρίψει τη θεωρία του κέρδους. Οι βιαστικοί και οι αφελείς λένε, βεβαίως, ότι αφού κατέρρευσε ο υπαρκτός σοσιαλισμός, ο Μαρξ είναι για τα παλιοσίδερα. Δεν έχουν, ωστόσο, την ίδια γνώμη οι χρηματιστές της Γουόλ Στριτ, ανάμεσα στους οποίους θα βρει κανείς τους πιο προσεκτικούς αναγνώστες του «Κεφαλαίου».

Ωστόσο, το χρήμα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ταυτίστηκε με την ικανότητα αγοράς καταναλωτικών ειδών, τα οποία κατά τους διαφημιστές τους, θα προσέφεραν την ποθητή αλλαγή στις ζωές των ανθρώπων και θα ζούσαν πια ευτυχισμένοι.
Πλέον, στις σημερινές σύγχρονες εποχές, είναι δύσκολο μέχρι απίθανο να φανταστούμε μια αχρήματη κοινωνία, χωρίς ωστόσο να σημαίνει πως αυτό δεν είναι εφικτό.
Πλέον τα πράγματα έχουν μπλεχτεί ακόμα περισσότερο, με το συνεχώς αναπροσαρμοζόμενο στις ανάγκες, χρήμα. Και όταν λέμε ανάγκες, εννοούμε αυτών που μπορούν να το ελέγχουν, να το αποθηκεύουν μα και να το δημιουργούν.
Έχοντας φροντίσει πλέον το χρήμα να είναι πληρως συνυφασμένο με την εργασία και αυτό, όσο παράδοξο και αν ακούγεται, εδραιώθηκε, τρόπον τινά, κατά την Ρωσική επανάσταση και την (κατά τον Λένιν) Δικτατορία του Προλεταριάτου, οι μηχανισμοί πίσω από αυτό, είναι τόσο δαιδαλώδεις και τόσο εύπλαστοι, ώστε οι έχοντες τον απόλυτο έλεγχο να μη χάνουν ποτέ.
Και πως άλλωστε, αφού αυτοί το δημιουργούν και ελέγχουν στον κύριο “όγκο” του.

Το Χρήμα ως Κοινωνική και Ηθική Αξία:

Το χρήμα, φυσικά, απόλεσε και την ηθική και την τάξη των κοινωνιών, καθώς κάθε είδους και κάθε επιπέδου εγκλήματα, έχουν ως πρώτιστο η έμμεσο παράγοντα το χρήμα. Κάθε είδους απάτη από άνθρωπο σε άνθρωπο, δημιουργείται λόγω του χρήματος.
Στις φυλακές, αντί να βρίσκονται όλοι αυτοί οι απατεώνες και εγκληματίες, οδηγούνται άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν τα χρήματα.
Οι αξίες έχουν ευτελισθεί. Ακόμα και όταν μιλαμε για αθλητισμό (ή μάλλον πρωταθλητισμό), όλοι γνωρίζουμε πως τα αναβολικά κάνουν θραύση και πως δεν υπάρχει σήμερα αθλητής αυτού του μεγέθους (πρωταθλητισμού) που δεν παίρνει αναβολικά. Κι αυτό γιατί ο σκοπός δεν είναι πια ο αθλητισμός ως ιδέα, αλλά η νίκη, που θα εξαργυρωθεί σε χρήμα.
Ακόμα και οι θρησκείες, έχουν βασιστεί στο χρήμα. Επενδύσεις κάθε είδους και πλουσιοπάροχη επίδειξη πλούτου της λεγόμενης διοικούσας εκκλησίας.
Εντελώς αντίθετα δηλαδή, από τα όσα φαίνεται να λέει ο Απόστολος Παύλος στην Α΄ Προς Τιμόθεον επιστολή του:

ρίζα γαρ πάντων των κακών εστίν η φιλαργυρία

Να θυμίσουμε πως το μικροσκοπικό Βατικανό συγκαταλέγεται στα πλουσιότερα κράτη, σε πολλές εκκλησίες διεθνώς περιφέρουν δίσκους που συλλέγουν το «ό,τι προαιρείσθε» των πιστών, οι θρησκευτικοί γάμοι, οι κηδείες και οι βαπτίσεις στοιχίζουν χρήματα. Και στους βουδιστικούς και στους ταοϊστικούς ναούς, όμως, πέφτει χρήμα με το τσουβάλι.

Στην εκπαίδευση τι ίδιο δεν συμβαίνει; Στην υγεία, στην καθημερινή διαβίωση; Παντού.
Τα πάντα έχουν διαβρωθεί από το χρήμα.
Το αστείο, είναι πως μιλάνε όλοι για ότι να’ ναι. Πόσες οι “αναλύσεις ειδικών” που ρίχνουν καταπέλτες εναντίον των ξένων εντός και εκτός πλανήτη για τα όσα μας συμβαίνουν;
Πόσες οι φορές που έχετε ακούσει, συν τ’ άλλα:

Φταίει το Σύστημα…

Το Σύστημα και το Χρήμα (ή το Σύστημα του Χρήματος;):

Μα πόσο δύσκολο, είναι να καταλάβει κάποιος, πως αυτό το απροσδιόριστο “Σύστημα”, έχει σάρκα και οστά και είναι αποτέλεσμα του χρήματος; Πως υπάρχει για να το συντηρεί και μόνο; Πως είναι ένα δημιούργημα και τιποτε άλλο;
Πως το σύστημα είναι ένα συμπλεκόμενο, αλληλοεξαρτώμενο, συνεργαζόμενο (αφού έχουν μοιράσει μεταξύ τους την «πίττα») καρτέλ κοινωνικού ελέγχου!
-Δείτε κάποιες βασικές και θεμελιώδεις (;;) σήμερα, πτυχές της κοινωνίας που θα βρείτε το Σύστημα. Θα ανακαλύψετε πως έχει υπόσταση, πως το ζούμε και το ταΐζουμε καθημερινά, επιτρέποντας του, να μας ξεγελάει:

• Η Κυβέρνηση – σε όλα τα επίπεδα˙ κράτος, επαρχίες και δήμοι, ομοσπονδίες, ΟΗΕ.
• Οι Τράπεζες -το ΔΝΤ και η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve).
• Η Εκπαίδευση -σε όλα τα επίπεδα˙ από το νηπιαγωγείο μέχρι την αποφοίτηση του σχολείου.
• Οι Εταιρείες – Επιχειρήσεις
• Ο Pop Πολιτισμός -τηλεόραση, ποπ μουσική, μέσα ενημέρωσης.

[δείτε περισσότερα: Μην Καταπολεμάτε Το Σύστημα]

Έχουμε φτάσει πλέον να μιλάμε για Κρίση και να βλέπουμε το δένδρο, αντί του δάσους.
Ειλικρινά τώρα. Που πιστεύετε πως υπάρχει Κρίση; Στην Οικονομία;
Αν ναι, μόνο σε αυτή; Την Κρίση και και την κατάπτωση, κάθε άλλης κοινωνικής δομής δεν την βλέπετε;
Τα εργασιακά 12ώρα και τον υπερβολικό χρόνο μετακίνησης στις ασφυκτικές πόλεις, την εργασιακή και πολιτική εκμετάλλευση, την απάνθρωπη και άδικη νομοθεσία;
Αυτά δεν σας λένε κάτι;
Δεν είναι άραγε αυτά αποτελέσματα του χρήματος; Η εργασία, το είπαμε και άπαντες το γνωρίζουμε, πως έχει να κάνει με το χρήμα (και όχι αναγκαία τις γνωστές αρλούμπες περί ολοκλήρωσης του ατόμου μέσα από αυτή).
Η υποχρεωτική και βομβαρδιστική προπαγάνδα (διαφήμιση το λένε), για υπερ-κατανάλωση, το επιβεβλημένο life-styling, τα λεγόμενα κοινωνικά πρότυπα;
Που δεν βλέπετε την επιρροή του χρήματος σε όλα αυτά;

Όσες και όσοι ζήσατε προηγούμενες δεκαετίες, θα θυμόσαστε την αλλαγή στον τρόπο διαβίωσης και του ελληνικού νοικοκυριού.
Μέχρι τότε οι οικογένειες ήταν συνηθισμένες, στο ποιοτικό προιόν διατροφής και όχι μόνο.
Μέσα σε ελάχιστα χρόνια, τα μικρά μπακάλικα έκλεισαν, ήρθαν τα super-marktets, υπήρξαν “ατυχήματα”, σε μικρότερου βεληνεκούς επιχειρήσεις (βλέπε Μινιόν, Κατράντζο, κλπ) και ήρθαν οι πολυεθνικές στα πάντα.
Άλλαξε τόσο η ποιότητα η οποία πήγε προς τα κάτω, μα και η τιμή η οποία πήγε προς τα πάνω.
Ποιος ξεχνάει τίτλους των ΜΜΕ της εποχής;: (sic)

Μικρότερο το καλάθι της νοικοκυράς

ή

Λίγη λιτότητα ακόμα, σφίξτε το ζωνάρι

και άλλα τέτοια.

Και βέβαια το Σύστημα γιγαντωνόταν, μα τα δόντια του, θα τα γνωρίζαμε για τα καλά, κόπου δυο δεκαετίες αργότερα…

Μα, εντάξει, ας μη το λέμε χρήμα. Θα μας έκανε ντα, κάποιος τραπεζίτης. Ας το πούμε, ετσι όπως έχει βαπτιστεί:

Χρηματοπιστωτικό Σύστημα

μα για να τα λέμε όμως και ως έχουν, το πιο σωστό θα ήταν να χρησιμοποιήσουμε τον όρο:

Τραπεζικό Σύστημα (Banking)

Το τραπεζικό σύστημα, αν πραγματικά το δει κανείς λίγο πιο προσεκτικά, είναι η μεγαλύτερη απάτη που υπήρξε ποτέ.
Με λίγα λόγια, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα δημιουργεί χρήμα (ηλεκτρονικές πιστώσεις, στην πραγματικότητα) από το πουθενά -επειδή έτσι θέλουν- και στη συνέχεια το πωλεί στις κυβερνήσεις με τόκο.
Τα χρήματα για να πληρωθούν οι τόκοι, επίσης δημιουργούνται από το πουθενά και επίσης πωλούνται με τόκους, έτσι ώστε ο κύκλος του τραπεζικού συστήματος να μην τελειώνει ποτέ.
Θα έπρεπε επιτέλους να επέλθει η κατάργηση της λογικής της δημιουργίας περισσότερου χρήματος μέσω δανειακής πολιτικής.

Κάποτε ο  Henry Ford, Sr (!!) είχε πει:

Εάν ο λαός ήξερε τη διαφθορά στο χρηματοοικονομικό μας σύστημα, μέχρι το πρωί θα είχαμε επανάσταση!

Από την δεκαετία του 1930, ίσως και νωρίτερα, υπάρχει η άποψη, για την μη ανάγκη δημιουργίας χρήματος από τις τράπεζες.
Αυτό θα έφερνε σαφέστατα ανατροπές.
Σε εμάς όμως; Κανονικά όχι.
Μια ερευνητική εργασία που βασίζεται σε προγενέστερες προτάσεις και είναι γνωστή με τ’ όνομα: Σχέδιο Σικάγο Revisited από τους Jaromir Benes και Michael Kumhof προκαλεί κύματα σε οικονομικούς κύκλους σε όλο τον κόσμο:

Η έρευνα δείχνει ότι ο κόσμος θα ήταν πολύ καλύτερα αν είχαμε υιοθετήσει ένα σύστημα όπου οι τράπεζες δεν θα δημιουργούν τα χρήματα μας. Έτσι, αντί για ένα σύστημα όπου το χρήμα δημιουργείται μόνο όταν δημιουργείται περισσότερο χρέος, θα έχουμε ένα σύστημα χρέους χωρίς χρήματα που θα δημιουργείται άμεσα από τις εθνικές κυβερνήσεις.

[δείτε αναλυτικότερα γι' αυτό: Αν είχαμε ένα σύστημα όπου οι τράπεζες δεν θα δημιουργούσαν χρήματα;]

Μια μικρή ανάδρομη στο τραπεζικό σύστημα, ως εξελιγμένη του μορφή, μας γυρνάει κάπου στο 1300 στη Βενετία και στο Μεγάλο Συμβούλιο των Ενετών (δηλαδή των πάμπλουτων πολιτών της Γαληνοτάτης, που την κυβερνούσε υπό τον Δόγη). Το 1315 οι Ενετοί δημιούργησαν τη λεγόμενη Χρυσή Βίβλο των Ευγενών. Μόνον όσοι συμπεριλαμβάνονταν σε αυτή μπορούσαν να συμμετέχουν στο Μεγάλο Συμβούλιο.
Ίσως σε ορισμένους να φανεί παράξενο, μα με την Χρυσή Βίβλο των Ευγενών της Βενετίας του 1700, μπορούμε να συγκρίνουμε το σημερινό τραπεζικό σύστημα. Ακόμη και το σύστημα εκλεκτόρων στο οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό και σήμερα η διακυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ, ενός από τα μεγαλύτερα παγκοσμίως χρηματοπιστωτικά κέντρα, έχει ίδιες δομές με αυτές της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας.
Οι Ενετοί εν τούτοις, ήταν το πρώτο ευρωπαϊκό κράτος που χρηματοδότησε το δημόσιο έλλειμμα), μα καθώς ζούσαν σε μια μικροσκοπική αυτοκρατορία δεν μπόρεσε τελικά να αντέξει τον ανταγωνισμό και τη σύγκρουση με δύο άλλες αυτοκρατορίες της εποχής: την ισπανική και την οθωμανική, οι οποίες διέθεταν μεγάλα αποθέματα σε φυσικούς και ανθρώπινους πόρους.
Αντιθέτως, στη Φλωρεντία, η δύναμη των τραπεζών συνδυαζόταν με τη δύναμη των συνδικάτων που συνεργάζονταν αρμονικά με τις τράπεζες, κατά κύριο λόγο με τη μοναδική για την εποχή τράπεζα Monte dei Paschi, με έδρα τη Σιένα, η οποία ιδρύθηκε το 1472. Είναι η αρχαιότερη ευρωπαϊκή τράπεζα και λειτουργεί ως σήμερα.

Οι Τράπεζες και οι Διάολοι:

Αρκετούς αιώνες αργότερα, κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 1930, σε ένα σύντομο άρθρο του το 1935, με τίτλο «Social Credit: An Impact», ο Εζρα Πάουντ γράφει:

Δύο είδη τράπεζας υπάρχουν, η Monte dei Paschi και οι διάβολοι.

Παράδειγμα κατεξοχήν διαβολικής τράπεζας, την οποία έστησε μια «συμμορία δανειστών», θεωρούσε την Banca di San Giorgio της Γένοβας, η οποία, εκτός από τα υψηλά επιτόκια, εισέπραττε και φόρους. Ανάμεσα στους πολλούς επιφανείς καταθέτες της περιλαμβάνονταν οι βασιλείς της Ισπανίας Φερδινάνδος και Ισαβέλλα, ο Χριστόφορος Κολόμβος και ο αυτοκράτωρ της αγίας ρωμαϊκής αυτοκρατορίας του γρμανικού εθνους Κάρολος Ε΄, ο οποίος ήταν βουτηγμένος ως τον λαιμό στα χρέη προς την τράπεζα.
Βέβαια, ποιητής Εζρα Πάουντ ήθελε να ανήκει, όπως δήλωνε:

σε αυτούς που προτιμούσαν τις απολαύσεις των αισθήσεων από την ασέλγεια του χρήματος.

Αν και επί του προκειμένου δεν είπε κάτι διαφορετικό από τον αντίποδά του, Ρόμπερτ Γκρέιβς, που έγραψε ότι:

δεν υπάρχουν χρήματα στην ποίηση, αλλά ούτε και ποίηση στο χρήμα.

Ο αυτοκράτορας Βεσπασιανός (6-79 μ.Χ.) έμεινε στην Ιστορία κυρίως για τα έργα του, αλλά και για τη «φορομπηχτική» πολιτική του, όπως τον κατηγορούσαν. Ο Βεσπασιανός, αντιλαμβανόμενος με τον τρόπο του αυτό που ειπώθηκε πολύ αργότερα, ότι:

τα εξερχόμενα μιαίνουσι τον άνθρωπον.

και φρόντισε να εφοδιάσει τη Ρώμη με αποχωρητήρια που ως τότε δεν είχε. Αλλά όποιοι τα χρησιμοποιούσαν έπρεπε να πληρώνουν εισιτήριο. Ο γιος του, Τίτος, αντέτεινε πως δεν θα έπρεπε να φορολογείται η «ανάγκη» των ανθρώπων. Τότε, ο Βεσπασιανός τού έδωσε να μυρίσει ένα νόμισμα και του είπε την ιστορική φράση :

το χρήμα δεν έχει οσμή

(ούτε και πατρίδα, θα λέγαμε στην εποχή της παγκοσμιοποίησης – σε αντίθεση με το παλιό μαρξιστικό δόγμα ότι ο εργάτης δεν έχει πατρίδα). Είκοσι αιώνες αργότερα, ο Μουσολίνι έκανε κάτι πιο πρωτότυπο: επέβαλε ειδικό φόρο σε όσους είχαν καναρίνια.
Όταν οι Κινέζοι χρησιμοποίησαν πριν από όλους χαρτονομίσματα, τον 9ο αιώνα μ.Χ., οι έμποροι τα αποκάλεσαν «ιπτάμενο χρήμα» που συνέβαλε στο να αυξηθεί με γεωμετρική πρόοδο το εύρος των συναλλαγών στην Απω Ανατολή και στην Κεντρική Ασία. Το διεθνές κεφάλαιο σήμερα είναι και αυτό ιπτάμενο. Προκειμένου να αποφύγει τη φορολόγηση, καταφεύγει στους παραδείσους του χρήματος, με αποτέλεσμα οι κυβερνήσεις, αδυνατώντας να φορολογήσουν τα κεφάλαια, τα οποία έχουν κάνει φτερά, να καταφεύγουν στη φορολόγηση της εργασίας.

Το Χρήμα με Φτερά!:

Για σκεφτείτε το λίγο. Το εμπόριο ή αν θέλετε η ανταλλαγή υλών και αγαθών φορολογείται. Το πέρασμα των συνόρων στοιχίζει ακριβά και είναι υπό έλεγχο. Τα πάντα υπόκειται σε έλεγχο, περιορισμούς και με απώτερο σκοπό το χρήμα.
Εκτός όμως, πως αυτά όλα, βαραίνουν ως υπαρκτή μορφή επιβάρυνσης και φορολογίας τους πληθυσμούς, αποφέροντας κέρδος στο… Σύστημα (για δες)…
Από την άλλη, το μόνο που δεν γνωρίζει σύνορα και περιορισμούς είναι το χρήμα. Και όταν λέμε το χρήμα, εννοούμε το κεφάλαιο. Η συνηθέστερη αποτύπωση που έχουμε για αυτό είναι του χοντρού κουστουμαρισμένου τύπου που ανάβει το πούρο του με χαρτονομίσματα.
Ή τέλος πάντων, κάπως έτσι (όταν υπάρχουν κάμερες):

Από Μέσο, γίνεται Σκοπός:

Το χρήμα από συναλλακτικό μέσο, που ήταν πριν, έγινε σκοπός, και ένα συγκεκριμένο προϊόν της πραγματικής οικονομίας, όπως ένα δημητριακό, το σιτάρι, ας πούμε, έγινε το μέσο για το σκοπό που είναι πλέον η συσσώρευση χρήματος. Οδηγούμαστε, έτσι, στην παντοδυναμία του χρηματιστή(χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο), που δεν έχει δει ποτέ του ένα κόκκο σταριού(πραγματική οικονομία).
Το χρήμα από μέσο, λοιπόν, γίνεται σκοπός, ενώ ο πραγματικός σκοπός γίνεται το μέσο. Κατ’ επέκταση, οι εργαζόμενοι, οι αθλητές, οι φοιτητές, οι γυναίκες, οι άντρες και γενικά όλοι όσοι αποτελούν την πολυάνθρωπη κατηγορία «κάτω» δεν είναι υποκείμενα αλλά «μέσα», και μάλιστα αναλώσιμα, ενός σταδίου του ανθρώπινου πολιτισμού και μιας ιστορίας που είναι το ατέλειωτο χρονικό θριάμβων των «εχόντων» στο μεγάλο συμπόσιο της κοινωνίας-ζούγκλας!

Σ’ αυτή την αντιπαραγωγική οικονομία και κοινωνία, όπου κυριαρχεί ο φετιχισμός του χρήματος(συσσώρευση για τη συσσώρευση), οι νέοι και οι νέες (60% άνεργοι) εκλαμβάνονται ως βάρος, ως λίπος που πρέπει να χάσει η επιχείρηση, η οικονομία και η κοινωνία για να εκσυγχρονιστεί!
Μάλιστα, οι εργαζόμενοι δεν θεωρούνται… εκμεταλλευόμενοι, αλλά ξεπερασμένοι, αδέξιοι και τεμπέληδες, που πρέπει να υποστούν τη βάσανο δύο κυρίαρχων «πνευματικοτήτων» της σύγχρονης εποχής, αυτή του λογιστή κι εκείνη του εφόρου. Ό,τι υπερβαίνει αυτές τις δύο «πνευματικότητες» εξοβελίζεται ως ακαταλαβίστικος ελιτισμός και είναι εμπόδιο στη ρευστότητα της αγοράς καθώς και στη μικροφυσική της υπακοής.

Το χρήμα, έχει τους εύπλαστους κανόνες, για αυτούς που το εξουσιάζουν:

Θέλουμε άπειρο χρόνο για να καταγράψουμε τα πάντα και σιγουρα δεν είναι αυτός ο σκοπός του άρθρου, όμως ας θυμηθούμε καποια κραυγαλέα παραδείγματα και πάντα σύμφωνα με τους όρους του… Συστήματος:
Γνωρίζετε για το σκάνδαλο Libor που προέκυψε το 2008; Ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοοικονομικά σκάνδαλα, το οποίο οι τότε ιθύνοντες κουκούλωσαν.
Η βρετανική τράπεζα Barcleys, που το προκάλεσε, προσφέρθηκε – ή συμφώνησε – να πληρώσει το αστείο πρόστιμο των 440 εκατ. δολαρίων. Και άλλες 16 τράπεζες λέγεται πως είναι αναμεμειγμένες. Σίγουρα η Barcleys δεν θα μπορούσε να κάνει μόνη της «τη δουλειά».
Ο Libor (αντίστοιχα Euribor στις ευρωπαϊκές χώρες) είναι ένας δείκτης που αντιπροσωπεύει σε καθημερινή βάση τον μέσο όρο των επιτοκίων με τα οποία δανείζονται οι τράπεζες στον αγγλοσαξονικό κόσμο. Αν είναι χαμηλός, τότε η οικονομία πάει καλά.
Η Barcleys και οι υπόλοιπες εμπλεκόμενες τράπεζες, από το 2005 ακόμη, τον παρουσίαζαν πλασματικό, με αποτέλεσμα χιλιάδες άνθρωποι να χάσουν τη δουλειά τους, να κλείσουν επιχειρήσεις και άλλες, μικρότερες τράπεζες να υποστούν σοβαρές ζημίες. Όταν, όμως, κατέρρευσε η Lehman Brothers, το σκάνδαλο κουκουλώθηκε για να μην καταρρεύσει η αγορά.

Έτσι, η πραγματικότητα δεν υπάρχει αυτή καθαυτήν, αλλά όπως μας την παρουσιάζουν οι Μέδικοι του χρήματος.

Το Σύστημα του Χρήματος στην Ευρώπη και την Ελλάδα:

Ένα χρόνο μετά την κατάρρευση των αγορών το 2008, τον ρόλο της Lehman Brothers, σύμφωνα με τον Νάιαλ Φέργκιουσον, επιφανή καθηγητή του Χάρβαρντ, θα έπαιζε η μικρή χώρα που λέγεται Ελλάδα.
Ο Φέργκιουσον ισχυρίζεται ότι:

το ευρώ διαλύει την Ευρώπη.

Λέει ακόμη πως:

η διάλυση της Ευρώπης δεν συνεπάγεται εξαφάνιση του ευρώ, γιατί αυτό το τελευταίο είναι εντελώς ασύμφορο οικονομικά.

Λέει και άλλα, εξίσου σκληρά – αλλά δεν είναι ο μόνος. Τι σημαίνει, λόγου χάρη, η πολυδιαφημισμένη, μια φορά κι έναν καιρό, ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, στην οποία πιστέψαμε οι περισσότεροι, αν δεν προϋποθέτει μια ομοσπονδιακή Ευρώπη; Όμως το τελευταίο συνεπάγεται μεταφορά πλούτου από τις χώρες παραγωγής του (τον Βορρά) στην περιφέρεια (τον Νότο). Για να συμβεί κάτι τέτοιο, πρέπει η Γερμανία να μεταβιβάσει το 8% του ΑΕΠ της. Ποιος θα μπορέσει να πείσει τον μέσο Γερμανό ότι αυτό μπορεί μεν να συνεπάγεται βραχυπρόθεσμα μείωση του εισοδήματός του, αλλά μακροπρόθεσμα είναι προς το συμφέρον και του ίδιου; Πέραν αυτού, ακόμη και αν υποθέσει κανείς ότι κάτι τέτοιο είναι εφικτό, δεν συνεπάγεται και τον απόλυτο έλεγχο όλης της Ευρώπης από τη Γερμανία;

Σήμερα η Γερμανία αντιδρά στο τύπωμα επιπλέον χρήματος, γιατί κάτι τέτοιο θα μείωνε την αξία του γερμανικού πλούτου. Λέει «όχι» στον δανεισμό των κρατών απευθείας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, γιατί έτσι θα μειώνονταν τα κέρδη των τραπεζών – και τα δικά της. Λέει «όχι» στην έκδοση του ευρωομολόγου, επειδή θα ανέβαζε τα επιτόκια δανεισμού στη Γερμανία, που θα ήταν, συν τοις άλλοις, υποχρεωμένη να εγγυηθεί και η ίδια την αποπληρωμή των χρεών στην ευρωζώνη.

Πριν λίγες ημέρες (Αύγουστο 2013), έγινε γνωστό πως η αμερικανική τράπεζα JP Morgan ανακοίνωσε αύξηση ρεκόρ των κερδών της κατά 12%, ήτοι 21,9 δις δολάρια, για το 2012. Για να αποδειχθεί ότι η οικονομική κρίση δεν είναι κρίση για όλους. Αντίθετα, κάποιοι κερδίζουν παραπάνω απ’ ότι κέρδιζαν πριν, εκμεταλλευόμενοι την κρίση, την οποία υπενθυμίζουμε πως οι ίδιες οι τράπεζες δημιούργησαν! Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κύκλος εργασιών της παραπάνω τράπεζας ήταν 97 δις δολάρια το 2012 έναντι 97,2 δις το 2011.

Τα μέσα βοούν πως είναι αναγκαία η μείωση κόστους του χρήματος για τις επιχειρήσεις, μα αυτό στην πράξη δεν θα άλλαζε πολλά στον καθημερινό άνθρωπο. Τις περισσότερες φόρες, θα έδινε ακόμα περισσότερα κέρδη στα αφεντικά.

Έτσι, είναι αυτονόητο πως το χρήμα δημιουργεί πατέντες και αυτές δημιουργούν πληθωρισμό, κρίσεις και “δούλους”.
Και πόσο άραγε, κραυγαλέο είναι πως οι χώρες, οι λαοί, οι άνθρωποι, τα ζώα, η φύση, ανήκουν στις τράπεζες;

Εναλλακτικές οικονομίες και χρήμα;

Ο οικονομολόγος Silvio Gesell ο οποίος πίστευε ότι η αργή κυκλοφορία του χρήματος είναι η κύρια αιτία για την παραπαίουσα οικονομία, στο βιβλίο του: Η Φυσική Τάξη:

Το χρήμα ως μέσο συναλλαγής ολοένα εξαφανίζεται από τα χέρια των εργατών – παραγωγών και μαζεύεται στα χέρια των λίγων που το συσσωρεύουν, εκμεταλλεύονται τους τόκους, και δεν το επιστρέφουν πίσω στην αγορά.

Κατ΄ αυτόν δηλαδή, όσο περισσότερο χρήμα είχαν, όσο περισσότεροι άνθρωποι, οι οποίοι το κυκλοφορούν συνεχώς, τότε η Κοινωνία θα έχει υγιή ανάπτυξη και ευημερία.
[διαβάστε την ιστοριουλα του Wörgl, είναι ΠΟΛΥ διδακτική!]

Το να ζητάμε να περάσει η ανθρωπότητα, εν μια νυκτί στην αχρήματη κοινωνία, προφανώς είναι αδιανόητο.
Ίσως, το παράδειγμα του Wörgl, μα και το πιο πρόσφατο της Μαριναλέντα, δείχνουν πως μπορεί να είναι αυτό το μεταβατικό στάδιο:

Οικονομία Ανοιχτού Κώδικα;

Προφανώς, κάτι τέτοιο θα ήταν το πιο διάφανο, για έλεγχο της κυκλοφορίας του χρήματος. Αυτό θα είχε ως αποτέλεσμα, ομότιμες κοινωνίες, εξάλειψη της διαφθοράς και της εγκληματικότητας και ποιότητα ζωής για όλους.
Γενικότερα η ιδέα της Ανοιχτής Οικονομίας, έχει αναλυθεί από τον καθηγητή και ερευνητή Douglas Rushkoff, ο οποίος στο τελευταίο βιβλίο του Life Inc, διερευνά τη φύση του χρήματος, του οικονομικού μας συστήματος και την corporate νοοτροπία που έχει επιβάλλει αυτό στον σύγχρονο άνθρωπο.
Ανάμεσα στ’ άλλα ο Douglas Rushkoff, αναφέρει πως τα ίδια τα προιόντα του συστήματος ακομα και τα τεχνολογικά, τα οποία πληρώνουν και αδρά οι άνθρωποι είναι προβληματικά και συνεπώς δεν είναι από τη μια αυτό που διαφημίζουν και αυτό που χρεώνουν, καθώς θεωρητικά θα έπρεπε ένα ιδιοταγές προιόν να δουλεύει άψογα.
Σαν χαρακτηριστικό παράδειγμα, αναφέρει τη σκηνή κατά την οποία  περιμένει στην ουρά του ταμείου του super-market , ενώ συγχρόνως έχει κρασάρει το μηχάνημα με τα Windows που έχει η ταμίας, με αποτέλεσμα ταλαιπωρία (όσες και όσοι, εξακολουθείτε να πιστεύετε πως παίρνετε δωρεάν τα Windows, επειδή είναι εγκατεστημένα στον υπολογιστή που αγοράσατε, κάνετε μεγαλο λάθος).

[δείτε αναλυτικότερα: Ανοιχτό Κώδικα παντού τώρα! OpenSource Economy]

Αναμφίβολα, άσο και αν σε μερικούς μοιάζει αδιανόητο (η προπαγάνδα του χρήματος που αναφέραμε) η ισότητα των εισοδημάτων, θα έλυνε πολλά από τα σημερινά υπαρκτά κοινωνικά προβλήματα.

[...]ο μετασχηματισμός της κοινωνίας δεν είναι δυνατός σε πιο μακροχρόνια προοπτική παρά με το ξεπέρασμα της κρυσταλλωμένης κατανομής της εργασίας, της διαίρεσης και της αντίθεσης ανάμεσα στη χειρονακτική και στη διανοητική εργασία.
Η απόλυτη ισότητα των εισοδημάτων κάθε μορφής είναι απαραίτητη για πολλούς λόγους, ένας από τους κυριότερους είναι η ανάγκη να καταστραφεί η οικονομική νοοτροπία και όλο το σύστημα ψυχικών κινήτρων και «αξιών» που είναι συνυφασμένο μαζί της. Αυτό το σύστημα το δημιούργησε και το επέβαλλε ο καπιταλισμός- και ο μαρξισμός το εγκολπώθηκε τελικά περίπου αμετάβλητο.[...]
Εκείνο που χρειάζεται είναι να γίνει η ιδέα :

Εγώ κερδίζω περισσότερα από σένα

τόσο γελοία όσο και η ιδέα:

Εγώ είμαι καλύτερος από σένα γιατί η προγιαγιά μου κοιμήθηκε με το βασιλιά που έκανε τον προπάππου μου βαρώνο.

Αυτά αναφέρει, συν τ’ άλλα ο Κορνήλιος Καστοριάδης, στο βιβλίο του: Το επαναστατικό πρόβλημα σήμερα.

[δείτε περισσότερα: Για την Ισότητα των εισοδημάτων -Κορνήλιος Καστοριάδης]

Βέβαια, όλα αυτά, υπάρχουν για κάποιους λόγους. Για να τηρούνται οι διαφορές και να υπάρχουν αυτοί (συν τα “σκυλιά” τους) και εμείς…
Προσωπικές απόψεις και κατασταλάξεις τα παραπάνω, προσπαθώντας να τα δώσω όσο πιο απλά γίνεται, με αφορμή το άρθρο για το Litecoin.
Κάποια στοιχεία είναι από: άρθρο του Αναστάση Βιστωνίτη, στο BHmagazino της Κυριακή 21 Απριλίου, καθώς και του δημοσιογράφου-συγγραφέα Γιώργου Χ. Παπασωτηρίου, από άρθρο του.

Αν έχετε να διαθέσετε πέντε ώρες, δείτε και τη σειρά ντοκιμαντέρ του BBC: The Ascent of Money (Η Ιστορία του Χρήματος).
Σαφώς και έχει πολλά φάλτσα, ωστόσο δείχνει μαι διάσταση και κάποιες συνέπειες που προφανώς οι περισσότεροι δεν γνωρίζουμε (έχει ενσωματωμένους ελληνικούς υπότιτλους):

Από πότε υπάρχει το χρήμα; Πότε πήρε τη μορφή που έχει σήμερα; Και γιατί δεν μπορούμε απλά να φτιάξουμε περισσότερο για να έχουμε να ξοδεύουμε περισσότερο; Οι απαντήσεις σε αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα δίνονται σε μια επίκαιρη σειρά ντοκιμαντέρ από το BBC με παρουσιαστή τον ιστορικό του Harvard, Niall Ferguson.

Κάθε συζήτηση δεκτή.